İklim değişiklikleri, son yıllarda sıcaklıkların dayanılamaz dereceye ulaşmasına neden olmuştu. 2023 yılı tarihin kaydedilen en sıcak yılı olurken analizler, son 10 aydır üst üste sıcaklık rekoru kırıldığını göstermişti. Dün “22 Nisan Dünya Günü” kapsamında paylaşılan bir rapor ise Avrupa’nın durumun geldiği korkutucu noktayı ortaya koydu.
Avrupa İklim Durumu (ESOTC) isimli dün yayımlanan ve 2023 yılına ait verileri içeren rapora göre Avrupa kıtası, küresel ortalamanın neredeyse iki katı hızda ısınıyor. Rapor, Copernicus İklim Değişikliği Servisi (C3S) ve Birleşmiş Milletler Dünya Meteoroloji Örgütü ortaklığında yayımlandı.
2023, Avrupa tarihinde kaydedilen en sıcak 2. yıl oldu
5 yıllık ortalamaya göre ulaşılan bulgulara göre Avrupa’daki sıcaklıklar, 2,3 santigrat derece oranında artıyor. Dünya ortalamasının 1,3 derece olması da kıtadaki durumu gözler önüne seriyor. Ayrıca 2023’ün Avrupa’da kaydedilen en sıcak ikinci yıl olduğu da ifade ediliyor.
Rapor, Güney Avrupa’nın bazı kısımlarının geçen yıl 60 ila 80 gün arasında aşırı sıcaklar yaşandığı anlamına gelen “güçlü sıcaklık stresi” yaşadığını ortaya koydu. İspanya’da ise 80 günün üzerinde “çok güçlü sıcaklık stresi” kaydedildi. Kuzey Avrupa ise “aşırı soğuk stresi” yaşarken İzlanda’da 100 güne kadar süren -16 derecelik sıcaklıklar görüldü.
Sıcaklık kaynaklı ölümler, son 20 yılda %30 arttı!
Bunların dışında sıcaklık kaynaklı ölümlerin ciddi oranda arttığı da ortaya çıktı. Kıtada sıcak çarpması gibi nedenlerden dolayı ölenlerin sayısı son 20 yılda %30 oranında artış gösterdi. Şaşırtıcı olmadığını söylemek mümkün. 2023 yazında katının dört bir yanından sıcak hava dalgaları haberleri görmüştük. Bu durum da genç veya yaşlı fark etmeksizin herkesi tehlikeye atmıştı. Aynı zamanda sel ve orman yangınları gibi felaketler de yaşanmıştı. Türkiye’de de benzer aşırı sıcaklıklar gördüğümüzü hatırlıyoruz.
ESOTC raporu, gittikçe kötüleşen durumun son kanıtı. İklim uzmanları, Avrupa’nın coğrafi konumunun yaşananlarda büyük etkisi olduğunu söylüyor. Dünya’nın en hızlı ısınan bölgesi Kuzey Kutbu’nun hemen altında yer alması ve sürekli ısınan sularla çevrelenmesi durumu kötüleştirmiş. Geçen yılki veriler; Karadeniz, Baltık Denizi, Akdeniz’in dünya ortalamasının üç katı hızda ısındığını göstermişti.
Rapor endişeleri artırsa da bir olumlu gelişme var. Avrupa, geçen yıl güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir enerji kaynaklarını fosil yakıtlardan daha fazla kullandı. İkinci kez böyle bir şey yaşanması, yenilenebilir kaynaklara geçişin hızlandığını ortaya koydu. Umarız daha fazla önlem ve hamle yapılır ve olası felaketlerin önüne geçilir.